1. جعفریان، رسول، افسانه تحریف قرآن.
2. خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن شناخت.
3. رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران:امیرکبیر، چاپ اول:1346.
4. طباطبایی، سید محمد حسین، قرآن در اسلام، ناشر: دارالکتب الاسلامیة، چاپ دوم:1353.

1. ↑ Nasr, ‎Seyyed Hossein. “Qur"an”. In Encyclopedia Britannica Online. 2007.  Retrieved on 2007-11-4.
2. ↑ Samuel Pepys: «One feels it difficult to see how any mortal ever could consider this Koran as a Book written in Heaven, too good for the Earth; as a well-written book, or indeed as a book at all; and not a bewildered rhapsody; written, so far as writing goes, as badly as almost any book ever was!» http://maxwellinstitute.byu.edu/display.php?table=review&id=21
3. ↑ «The final process of collection and codification of the Qur"an text was guided by one over-arching principle: God"s words must not in any way be distorted or sullied by human intervention. For this reason, no serious attempt, apparently, was made to edit the numerous revelations, organize them into thematic units, or present them in chronological order.... This has given rise in the past to a great deal of criticism by European and American scholars of Islam, who find the Qur"an disorganized, repetitive, and very difficult to read.» Approaches to the Asian Classics, Irene Blomm, William Theodore De Bary, Columbia University Press,1990, p. 65
4. ↑ Nasr, ‎Seyyed Hossein. “Qur"an”. In Encyclopedia Britannica Online. 2007.  Retrieved on 2007-11-4
5. ↑ ?وَإِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى? عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ?
6. ↑ لغتامه? دهخدا، سرواژه? هفتک
7. ↑ تورکمن‌صحرا مدیا
8. ↑ رامیار، تاریخ قرآن، ص 213.
9. ↑ قرآن هرگز تحریف نشده است(برگردان فصل الخطاب فی نبود تحریف کتاب رب الارباب)، نویسنده: حسن حسن زاده آملی برگرداننده: عبدالعلی محمدی شاهرودی، انتشارات شورش، چاپ چهارم، ص29 به گفته اتقان فصل نخست از نوع هجدهم
10. ↑ رامیار، تاریخ قرآن:255
11. ↑ (ر. ک. کتاب قرآن شناخت، بهاءالدین خرمشاهی).
12. ↑ (ر. ک. کتاب قرآن شناخت، بهاءالدین خرمشاهی)
13. ↑ ر. ک. تاریخ قرآن، عزت دروزه /البیان، خویی /کاوشی در گردآوری قرآن، ایازی /مباحثی در علوم قرآن، صبحی صالح
14. ↑ تاریخ قرآن، محمود رامیار، صص 527 تا 548
15. ↑ N.J. Dawood, The Koran, Middlesex, England: Penguin Books, 1983, p. 10, bold added
16. ↑ Cyril Glass? The Concise Encyclopedia of Islam, San Francisco: Harper & Row, 1989, p. 324, bold added
17. ↑ قرآن باارزش نیریزی
18. ↑ دانشنامه رشد
19. ↑ سایت قرآن شناسی
20. ↑ ^{50?0 50?1} Newby, Gordon Darnell. «Forgery.» Encyclopaedia of the Quran
21. ↑ ^{51?0 51?1} Lazarus-Yafeh, Hava. «Ta?r?f (a.).» Encyclopaedia of Islam, Second Edition
22. ↑ ^{52?0 52?1} Lowin, Shari. «Revision and Alteration.» Encyclopaedia of the Qur??n.
23. ↑ Burton, John. «The Collection of the Qur??n.» Encyclopaedia of the Qur??n.
24. ↑ Richard Bell, William Montgomery Watt, Bell"s introduction to the Qur"?n, p. 46
25. ↑ lawl? annahu z?da f? kit?b All?h wa-nuqi?a minhu m? khafiya ?aqqun? ?al? dh? ?ijan; ?Ayy?sh?, Tafs?r, i, 25
26. ↑ ^{56?0 56?1 56?2} Bar-Asher, Meir M. «Sh??ism and the Qur??n.» Encyclopaedia of the Qur??n.

• Bar-Asher, Meir M. «Sh??ism and the Qur??n.» Encyclopaedia of the Qur??n

1. ↑ قرآن هرگز تحریف نشده‌است، برگردان کتاب فصل الخطاب فی نبود تحریف کتاب رب الارباب، حسن حسن زاده آملی، برگرداننده عبدالعلی محمدی شاهرودی، انتشارات شورش، چاپ چهارم، قم 1381، ص 115 تا 120
2. ↑ فیض کاشانی ملا محسن‏، الأصفی فی تفسیرالقرآن‏، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‏، قم‏ 1418 ق، ج1، ص 626‏
3. ↑ بحار الانوار جلد 89 صفحه 75
4. ↑ البیان فی برداشت القرآن
5. ↑ خاتم المحدثین حاج میرزا حسین نوری صاحب مستدرک الوسایل
6. ↑ واژه نامه دهخدا: زیر واژه طبرسی
7. ↑ روایات فصل الخطاب نوری (2)
8. ↑ روایات فصل الخطاب نوری (3)
9. ↑ William Montgomery Watt and Richard Bell, Bell"s introduction to the Qur’an, Edinburgh University Press, 1‌977‌, p. 51
10. ↑ R. Bell & W.M. Watt, An introduction to the Quran, Edinburgh University Press, 1977, p.93
11. ↑ Wansbrough, John (1977). Quranic Studies: Sources and Methods of ural Interpretation
12. ↑ Wansbrough, John (1978). The Sectarian Milieu: Content and Composition of Islamic Salvation History.
13. ↑ ^{70?0 70?1} Patricia Crone, Michael Cook, and Gerd R. Puin as quoted in Toby Lester. January 1999. 
14. ↑ David Waines, Introduction to Islam, Cambridge, Eng. : Cambridge University Press, 1995. ISBN 0-521-42929-3, pp 273-274
15. ↑ Sergeant, Journal of the Royal Asiatic Society, 1981, p. 210
16. ↑ van Ess, «The Making Of Islam», Times Literary Supplement, Sep 8 1978, p. 998
17. ↑ ترجمان وحی - قرآن کریم - حج:39:40 / محمد صادقی تهرنی - انتشارات شکرانه - چاپ اول 1385
18. ↑ ترجمان وحی - ترجمان قرآن کریم - سوره نساء:84 / محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول 1385
19. ↑ ترجمان وحی - ترجمان قرآن کریم (بقره: 191) (بقره - 217) - محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول 1388
20. ↑ قرآن کریم - و ما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله. و المستضعفین من الرّجال و النّساء و الولدان الّذین یقولون ربّنا اخرجنا من هذه القریة الظّالم اهلها و اجعل لنا من لدنّک ولیاً و اجعل لنا من لدنک نصیراً.
21. ↑ ترجمان وحی - ترجمان قرآن کریم - سوره توبة:13-12 / محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول 1385
22. ↑ تر جمان وجی - ترجمان قرآن کریم - سوره فتح:24-26 / محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول 1385
23. ↑ بشارات عهدین - محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول - 1390
24. ↑ پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله و معجزه ماندگار(2) پدید آورنده: محمدباقر شریعتی سبزواری، صفحه 64
25. ↑ آیه 38:70 و 6:19 را ببینید
26. ↑ ^{83?0 83?1} یوری روبین، نوشتار محمد، دائرةالمعارف قرآن
27. ↑ دانیل پترسون، نوشتار اخبار خوب، دائرةالمعارف قرآن
28. ↑ ^{85?0 85?1} آلفورد ولش، محمد، دانشنامه اسلام
29. 1. ^  Qur"an, Encyclopedia Britannica Online.
30. ^ مدیر شانه‌چی، در مشکوة، شماره 2، بهار 1362ش، ص 151-152
31. ^ سوره ابراهیم، آیه 1: «کتابٌ انزَلناه الیکَ لتُخرجَ الناسَ من الظلماتِ الی النورِ بأذنِ ربِّهِم الی صراطِ العزیزِ الحمیدِ»
32. ^  برای نمونه مراجعه کنید به چه کسانی قرآن را نوشته‌اند
33. ^ خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه از بهاءالدین خرمشاهی، ناشر:جامی و نیلوفر، ص 652
34. ^  زرین کوب، عبدالحسین؛ 1343؛ تاریخ ایران بعد از اسلام؛ صفحه 20؛ انتظارات امیرکبیر
35. ^ خرمشاهی، بهاءالدین، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه از بهاءالدین خرمشاهی، ناشر:جامی و نیلوفر، ص 657
36. ^ سوره بقره، آیه 23:«و أُن کنتُم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثلِه و ادعوا شهداءَکم من دون الله ان کنتم صادقین»
37. ^  سوره الفرفان، آیه 5:?وَقَالُوا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَهَا فَهِیَ تُمْلَى? عَلَیْهِ بُکْرَةً وَأَصِیلًا?
38. ^  سوره العنکبوت، آیه 48:?وَمَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ ? إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ?

1. ^  سوره علق، آیه 4:?الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ?

صحت تاریخی [ویرایش]

نسخه‌ای نایاب از کتاب قرآن متعلق به سده 13 میلادی، در موزه پرگامون.

مفسران اهل سنت به گونه تاریخی همواره باور داشتند که آیات قرآنی که در امروزه در دست ما است دقیقاً همان چیزی است که محمد بازگو کرده‌است و هیچگونه تغییری اعم از حذف یا اضافه در آن صورت نگرفته‌است.^[50][51] البته اهل سنت به گونه سنتی سه طریق اصلاح را پذیرفته‌است: با استناد به آیاتی مانند رعد 39 یا اعلی 6-7 تفاسیر سنتی اهل سنت پذیرفته‌اند که خود خدا می‌شود مایه بشود که محمد برخی از آیات را فراموش کند و یا حتی آیاتی از قرآن را حذف کند (بسنجید با تفاسیر شیعه مانند تفسیر المیزان که این موضوع را نمی‌پذیرند). دیگر اینکه می‌شود برخی از آیات قرآن جایگزین آیات دیگر شده باشند (ناسخ و منسوخ). ولی افزون بر اینها برخی از علمای اهل سنت هم باور داشتند که تحت بازبینی جبرئیل، محمد برخی از آیات را که به او وحی شده بود در قرآن قرار نداده‌است.^[52] برای نمونه بگفته جان بورتان آیه شماره 2 سوره نور درباره مجازات زناکار با مجازات سنگسار تفاوت می‌دارد. برخی از فقیهان کهنه دقیقاً از این روی مجازات سنگسار را رد می‌کردند؛ ولی روی‌هم‌رفته توافقی میان فقیهان درباره مجازات سنگسار برای زنا وجود داشت. برای بسیاری پذیرش اینکه رفتار و گفتار یک انسان (حتی اگر محمد باشد) بتواند جایگزین واژه‌های خدا بشوند وجود نداشت، و از این روی اینگونه استدلال می‌کردند که حتماً می‌بایست آیه سنگساری بوده که در قرآن قرار داده نشده ولی حجیت آن باقی مانده‌است. در تفاسیر کهنه روایاتی منتسب به ابی ابن کعب، ابوموسی اشعری، عایشه و دیگر نقل شده که مضمون آنها کنار ماندن برخی از آیات در قرآن گردآوری شده می‌باشد.^[53] بدین سان برخی از علمای اهل سنت به گونه سنتی باور داشتند که محمد تحت بازبینی جبرئیل برخی از آیات را در قرآن قرار نداده اگرچه آن آیات هنوز حجیت خود را داشتند.^[52].

از طرف دیگر زیرشاخه میمونیه از خوارج ادعا می‌کردند که سوره یوسف بدلیل مضامین عشقی آن به قرآن تعلق ندارد.^[54] شیعیان بصورت تاریخی دیدگاه‌های مختلفی داشته‌اند. برخی از شیعیان معتقد بودند که اشارات قرآن به علی و خاندان او در هنگام جمع‌آوری قرآن کنار گذاشته شده و علاوه بر آن تغییرات کوچکی در برخی آیات داده شده‌است. ^[50][51] در منابع شیعه روایات متعددی در زمینه تحریف قرآن توسط صحابه محمد بدست رسیده که بسیاری از آنها در «کتاب القرائات» (یا «کتاب التنزیل و التحریف») توسط احمد بن محمد السیاری جمع‌آوری شده‌است. البته در منابع شیعه (مانند تفسیر عیاشی) روایاتی در رد هرگونه تحریف نیز یافت می‌شود. ^[55][56] در مورد اینکه چه بخشی از شیعیان قرن اول معتقد به حذف اشارات به علی و خاندان او بودند اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آنها را زیاد و برخی تنها گروهی می‌شمارند.^[57] بارآشر در دانشنامه قرآن می‌گوید: مفسرین شیعه سده چهارم مانند شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و شیخ طبرسی باور داشتند که هر آنچه در قرآن گردآوری شده بدست عثمان آمده درستی دارد (یعنی تغییری در آن صورت نگرفته) ولی این قرآن ناقص است (یعنی دربرگیرنده همگی وحی‌ای که به محمد شده نمی‌باشد)..^[56] ولی حسن حسن زاده آملی با نقل اقوال اینان و برخی دیگر آنان را مخالف باور به هر گونه کم و زیاده در قرآن دانسته‌است. ^[58] در دوران صفویان برخی از دانشوران شیعه (مانند ملا محسن فیض کاشانی و محمد باقر مجلسی) باور داشتند که بر پایه برخی احادیث کهنه شیعه، قرآن دچار تغییر گشته‌است.^[56] ولی واقعیت داشتن تحریف قرآن را نمی‌پذیرفته‌اند برای نمونه فیض کاشانی به آیه «انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون: همانا ما ذکر(قرآن) را نازل کرده و بی گمان نگهدار آن خواهیم بود» استناد کرده^[59] و محمد باقر مجلسی در کتاب بحار الانوار در ردّ اخبار دلالت کننده بر کم شدن از قرآن می‌گوید: «این اخبار، اخبار آحاد هستند و قطع به درستی آنها پیدا نمی‌شود»^[60] از دانشوران معاصر شیعه برخی مانند سید ابوالقاسم خویی^[61] و عبدالله جوادی آملی علیه دیدگاه تحریف قرآن استدلال کرده‌اند.^{[نیازمند منبع]}امروزه علمای شیعی ادعای تحریف قرآن را به غالیان و معتزله نسبت می‌دهند (نگاه کنید به کتاب افسانه? تحریف قرآن نوشته? فرستاده جعفریان)

حسین بن محمد تقی نوری ملقب به خاتم المحدثین^[62] در دیباچه کتاب فصل الخطاب فی تحریف کتاب رب الارباب می‌نویسد: «این کتابی است لطیف که در اثبات تحریف قرآن، و فضایح اهل جور و عدوان فراهم آورده‌ام، و آنرا فصل الخطاب فی تحریف کتاب رب الارباب نام نهادم، و بر سه سرآغاز و دو باب قرار دادم». این کتاب در سال 1298 ه. ق. در ایران چاپ شده‌است. ^[63] وی در این کتاب برای اثبات ادعای خود بیش از هزار حدیث داستان می‌کند.^[64] ولی پس از او دانشمندان شیعه بارها کتاب او را نقد نموده‌اند و احادیث نقل شده در آن کتاب را از باب اختلاف قرائت، برداشت یا مجعول دانسته‌اند. ^[65].

دیدگاه مورخان غربی

فرانسیس ادوارد پیترز، گذشته نگار و استاد دانشگاه نیویورک، می‌گوید که تلاش‌ها برای بازسازی متن نخستین و دست نخورده قرآن در آکادمیای غربی چیزی که تفاوت برجسته‌ای با متن حال حاضر قرآن داشته باشد را بدست نداده‌است. بگفته ویلیام مونتگمری وات و ریچارد بل، اگر هرگونه تغییری از راه افزودن، حذف کردن، و یا تغییر متن اتفاق افتاده بود، کم وبیش با قطعیت کشمکش در می‌گرفت، ولی رد و نشانی کمی از کشمکش مشاهده می‌کنیم. خیلی از کسان مذهبی تر مسلمان رفتار عثمان را توهین آمیز یافتند و او سرانجام بسیار غیرمحبوب شد، ولی عموماً اتهام تحریف قرآن در لیست اتهامات او قرار نگرفته و هیچگاه نکته اصلی نبوده‌است. بگفته وات و بل، پژوهش‌های نوین قرآن هیچ انگیزه جدی‌ای بر وقوع تحریف برجسته در قرآن ارائه نکرده‌است. اگر چه سبک قرآن تغییر می‌کند ولی کم وبیش گمانی از درستی آن باقی نمی‌گذارد. آنچنان همه قرآن بشکل روشنی حالت یکنواختی دارد که شک در برابر نابی آن بسختی می‌شود پیش بیاید. البته برخی از اسلام شناسان غربی درستی از آیات ویژه مورد شک قرار داده‌اند. برای نمونه سیلوستر دی سکی آیه 144 از سوره آل عمران را که گفتگو از زودگذر بودن محمد می‌کند را مشکوک یافته و جهت استدلال به داستان عمر اشاره می‌کند که حاضر نبوده بپذیرد که محمد فوت کرده‌است و ابوبکر او را مورد خطاب قرار می‌دهد. وات و بل به تحلیل این آیه پرداخته و احتمال این را که ابوبکر این آیه را جعل کرده باشد بسیار غیرمحتمل می‌یابند.^[66] البته پذیرش کلی اینکه قرآنی که امروزه در دست ماست کلامی است که از زبان محمد بیرون شده به معنی این نیست که بحث‌هایی درباره آیات ویژه در جریان نباشد. ویلیام مونتگمری وات و ریچارد بل می‌گویند که در قرآن گواه دگرگونی‌های تند ریتم، تکرار واژه‌های یا عبارات در آیات کنار هم، حضور ناگهانی آیه‌ای که موضوعی متفاوت با آیات اطرافش دارد، برخورد متفاوت با یک موضوع در آیات کنار هم، شکاف‌ها در ساختار گرامری، دگرگونی‌های ناگهانی در درازای آیات، تغییر ناگهانی سوم شخص به نخست شخص، یا مفرد به جمع، و کنار هم آمدن آیاتی که در ظاهر معنی متفاوتی دارند هستیم. اینها عموماً ویژگی ویژه متن قرآن در نظر گرفته شده‌اند. ولی بل و وات پیشنهاد می‌کنند که می‌شود انگیزه این اینها تغییر، اصلاح و بازنویسی در متن آن باشد. بگفته وات و بل حتی اگر این دیدگاه نیز پذیرفته نشود، لازم است که توجیهی برای این حالت متن قرآن داده شود.^[67].

مورخانی هم هستند که دیدگاه‌هایی مخالف باور عموم مورخان دارند. برای نمونه جان وانسبرو بر این باور است که قرآن کنار هم گذاشته شده متون مقدس دیگر، از آن میان متون مقدس مسیحی-یهودی است.^[68][69] مایکل کووک و پاتریکا کرون نگاه سنتی در برابر روش گردآوری قرآن را رد کرده و می‌گویند که هیچ گواه نیرومندی درباره اینکه قرآنی پیش از دهه پایانی سده هفتم میلادی وجود داشته نداریم.^[70] گرد پوین می‌گوید که قرآن ملغمه‌ای از متونی است که برخی از آنها می‌شود صد سال پیش از محمد هم وجود داشته‌اند.^[70] اگر چه گاهی خلاقیت و تازگی برخی از این دیدگاه‌ها ستوده شده ولی درستی این نظریات مورد حمله و یا تمسخر قرار گرفته‌اند:^[71][72] برای نمونه وان اس در رد دیدگاه کووک و کرون می‌گوید که «به رد کردن این دیدگاه احتیاجی نباشد زیرا نویسندگان کوششی مفصل برای اثبات آن نمی‌کنند. آنجاهایی که برداشت نوینی از حقایق نامی می‌دهند، برداشت آنها پایانی نیست. ولی آنجایی که آگاهانه حقایق پذیرفته شده را معکوس می‌کنند، روش آنها فاجعه بار است.»^[73].

قرآن و جهاد [ویرایش]

قرآن نبرد و قیام خونین را با حدود و مقتضیاتی مشخص تجویز کرده و حتی سستی از جنگ را در صورت لزوم آن از گناهان و جرائم بزرگ دانسته‌است: 1. هنگامی که مسلمانان مورد تهاجم دشمن واقع شده و کشورشان در خطر باشد.^[74] 2. برای دفع مخاطرات ^[75] و فتنه و آشوب دشمن که به مراتب از خونریزی بدتر و زیان بخش‏تر است ^[76]. 3. به منظور حفظ نوامیس و زنان و اطفال مسلمان که مورد شکنجه و فشار و تعدی دشمن واقع شده‏اند.^[77] 4. در موردی که دشمن معاهده‏ای را که با مسلمانان بسته، نقض کند و اضافه بر پیمان‏شکنی، مشغول گمراه کردن و منحرف ساختن مؤمنین گشته و در دیانت طعن و لطمه وارد آورد.^[78] با تمامی این شرائط و حدود، لشکر اسلام پس از هر پیروزی مأمور به ملاطفت و مهربانی با دشمن است و باید صدمه و فشاری که از آنان دیده را در بوته فراموشی نهاده و همچون برادران و دوستان صمیمی با ایشان رفتار کند ^[79] و با کمال رأفت، محبت، منطق قوی و کردار پسندیده آنان را به آیین حق دعوت کنند. وجه مشترک جنگ‌های اسلام، قیام در راه خدا، تحکیم و اجرای قانون حق و عدالت و برافکندن آشوب و فساد و هرج و مرج است. رویه لشکر اسلام نیز رویه‌ای مشفقانه دارند.^[80]

مبارزه‌طلبی [ویرایش]

مسلمانان بر این باورند که قرآن معجزه پیامبر و اثبات کننده درستی ادعای پیامبری اوست. قرآن در آیاتی منکران وحیانی بودن را به مبارزه طلبیده‌است. ازجمله در آیه 23 سوره بقره می‌گوید «و اگر در آنچه بر بنده خویش فرو فرستاده‌ایم شک دارید، اگر راست می‌گویید سوره‌ای همانند آن بیاورید و از یاورانتان در برابر خداوند یاری بخواهید.»^∗ در آیات انبوهی از قرآن از منکران وحیانی این کتاب خواسته شده‌است، که اگر می‌توانند همانند آن را بیاورند. البته در آیه‌ای درخواست شده که کتابی همانند آن بیاورند. در آیه دیگر ده سوره ذکر شده و در آیه بالا یک سوره نیز در اثبات مدعای آدمین بودن قرآن کافی دانسته شده‌است. از موارد دیگر مبارزه‌طلبی قرآن ادعای هماهنگی و نبود تناقض در متن آن است. «چرا در قرآن تدبر نمی‌کنند؟ که اگر از غیر خدا بود، اختلاف‌های فراوانی در آن می‌یافتند»^∗ گفتنی است که چنین ادعا می‌شود که قرآن در فصاحت و شیوایی در زبان عربی بی همتا است و در کتابهای واژه عرب، در بسیاری موارد استشهاد به آیات قرآن می‌شود. برای نمونه فرهنگ واژه المنجد تالیف لویس معلوف که با اینکه خود لویس معلوف مسیحی بوده و مسلمان نبوده‌است ولی از آیات قرآن به نام استشهاد به سخن عرب فصیح بهره‌گیری نموده‌است. و همچنین برخی از نویسندگان نامی مصر به این فصاحت و شیوایی اعتراف دارند.^{[نیازمند منبع]}

مسیلمه، نخستین کسی بود که به فکر مبارزه با قرآن افتاد و آیاتی شبیه قرآن سرود: «الفیل و ما الفیل، له خرطوم طویل، و له ذنب وبیل» یعنی «چه می‌دانید فیل چیست؟ برای او خرطوم دراز و دم کوتاهی است». ^[81]

محتوای آیات اولیه قرآن [ویرایش]

صفحه‌ای از قرآن از آن سده هشتم هجری خورشیدی در افغانستان که در آن زمان بخشی از ایران به حساب می‌آمد.

بر پایه قرآن، هشدار دادن به ناباوران (کفار) از عذابی که در روز رستاخیز انتظار آن‌ها را می‌کشد، یکی از نقش‌های اصلی محمد می‌باشد.^[82] گاهی قرآن، صراحتاً به روز رستاخیز اشاره نمی‌کند ولی نمونه‌هایی از داستان قوم‌های محو و نابود شده آورده و همعصران محمد را از عذاب‌های همانند برحذر می‌دارد. (آیه 41:13 تا 41:16).^[83] محمد نه تنها به کسانی که وحی خدا را انکار می‌کنند هشدار می‌دهد، بلکه وعده‌های نیکویی به کسانی که از اهریمن دوری می‌ورزند، به سخن خدا گوش فراداده و از خدا فرمانبرداری می‌کنند، می‌دهد.^[84] ماموریت محمد هم‌چنین دربرگیرنده تبلیغ یکتاپرستی می‌باشد: قرآن از محمد می‌خواهد که به اظهار و تمجید نام پروردگارش بپردازد و به او دستور می‌دهد که از پرستش بتها و یا نسبت دادن الوهیت به هر چیزی بجز خدا دوری بورزد.^[83].

موضوع آیات نخستین قرآن وظیفه انسان در برابر آفریننده خویش، رستاخیز مردگان، داوری پایانی خدا به همراه توصیف روشن عذاب‌های دوزخ و لذات و نعمات بهشت، و نشانه‌های خدا در همگی عرصه‌های زندگی انسان می‌باشد. تکالیف مذهبی که در این زمان از باورمندان خواسته شده بود اندک بودند: باور به خدا، درخواست برای بخشش گناهان، خواندن نمازهای مکرر، کمک به دیگران به‌ویژه نیازمندان، رد کردن تقلب و دوستی مال جهان (که در زندگی بازرگانی مکه، امری پراهمیت به شمار می‌رفت)، عفت و پاکدامنی و زنده به گور نکردن فرزندان دختر.^[85] آیات نخستین قرآن با پافشاری روی جنبه‌های اخلاقی آغاز و سپس به گونه فزآینده‌ای به انتقاد از خدایان مکه و بت پرستی پرداخت.^[85].